Anaalklieren

Anaalklieren hond en kat

Honden en katten willen nog wel eens last hebben van de anaalklieren. 
Dat zijn geurkliertjes die in de sluitspier van de anus ingebed liggen. 
Bij de voorouders van onze huisdieren dienden ze om geurstoffen af te scheiden teneinde het territorium af te bakenen, maar die functie is grotendeels weggeëvolueerd. 
Nu kunnen ze honden en soms ook katten heel wat last bezorgen doordat ze overvuld raken en dan vaak ontstoken zijn. 
Veel lezers hebben daar vragen over. 
Dierenarts Herman Aa geeft antwoord.
 

Alex van Leeuwen beschrijft het gedrag van zijn cockerspaniël, die regelmatig met zijn achterste over de grond schuurt.
Dit ’sleetje rijden’ is een poging om van de irritatie en jeuk af te komen. De hond – maar ook soms de kat – schuift hierbij met z’n achterste over de grond, vaak met de achterpoten omhoog. Ook komt het voor dat hond of kat rond de staart zit te likken en te bijten, soms tot bloedens toe. 
Deze irritatie kan zich uitbreiden over het hele lichaam. Zij wordt veroorzaakt doordat het ontstekingsmateriaal uit de anaalklier in de bloedbaan komt. Ook kan een vreemde zwelling bij zijn anus erop duiden dat er iets mis is met de anaalklieren. 
Een bezoek aan de dierenarts is aan te raden. Deze zal eerst kijken of er misschien nog andere oorzaken (lintwormen, vlooien, allergie) zijn voor de klachten en vervolgens de anaalklieren van de hond (inwendig) of kat bevoelen en uitdrukken of spoelen met medicijnen onder een lichte verdoving.		  


R.M. Hartel wil weten waar de kliertjes precies zitten. 
Als hij zijn chihuahua op die gevoelige plaats wil bekijken, wordt hij gebeten. 
Annemarie ter Borg heeft gehoord dat je zelf kunt voelen of de anaalklieren moeten worden uitgedrukt. 
En kun je dat zelf doen of kun je dat beter aan een deskundige overlaten? 
Aangezien de kliertjes in de sluitspier zitten, betekent dit dat de hond rectaal zal moeten worden onderzocht. 
Met een met vingercondoom beschermde vinger in de anus wordt de anaalklier opgezocht en indien nodig uitgedrukt en schoongemaakt. 
Bij de kat wordt de anaalklier uitwendig leeggedrukt. 
Het stinkt wel! 
Het is aan te bevelen een bril te dragen, zodat er niets in de ogen komt. 
De behandeling is voor zowel de hond als de kat onaangenaam, maar alleen bij een ontsteking echt pijnlijk. 

In de meeste gevallen is het voldoende dat uw dierenarts de kliertjes leegdrukt, maar in enkele gevallen is verdere behandeling noodzakelijk. 
Als de anaalklieren ontstoken zijn, zal de dierenarts uw dier een medicijnenkuur voorschrijven om de jeuk en irritatie de kop in te drukken. 
Dit kan met een anti-jeukinjectie of langdurige tablettenkuur.

  Anaalklierabcessen worden – als ze niet zijn doorgebroken – geopend en uitgespoeld. 
Dit is zo pijnlijk dat het dier een roesje krijgt. Ook hier wordt met medicijnen, maar vooral een antibioticakuur, nabehandeld om de ontsteking weg te krijgen. 
Bij sommige dieren helpt het leegdrukken van de kliertjes maar heel kort. 
Na enkele weken beginnen de problemen opnieuw. 
In dat geval is het verstandig om de klieren operatief te laten verwijderen. 
Voor deze operatie wordt uw huisdier verdoofd, de haren om de anus worden weggeschoren en de anaalklieren leeggedrukt. 
De kliertjes worden gevuld met een kunststof om ze tijdens de operatie makkelijker terug te vinden.

Naast de anus wordt een klein sneetje gemaakt en de anaalklier wordt uit de sluitspier gepeld en verwijderd. Vervolgens wordt de wond gehecht. De andere klier wordt op dezelfde wijze behandeld.

Anja Kraaier, eigenares van een jonge Duitse herder, vraagt zich af of er medicijnen zijn tegen volle anaalzakjes.
Deze medicijnen zijn pure symptoombestrijding en niet iets waardoor de anaalklieren niet meer vollopen. 
Zijn ze alleen overvuld en komt er een heldere vloeistof uit na het uitdrukken, dan betekent dit dat de spiertjes om de anaalzakjes niet meer functioneren en het dier zelf niet meer in staat is ze te legen.